Bron: A.W. Sijthoff’s Uitgeversmaatschappij nv, Leiden 1947
Vertaling: L. van Kranendonk
Deze versie: spelling aangepast
Transcriptie/HTML en contact: Adrien Verlee voor het Marxists Internet Archive
| Hoe te citeren? – Graag bronvermelding !
Oorspronkelijke titel: Diagnosis of our Time
Bron: A.W. Sijthoff’s Uitgeversmaatschappij nv, Leiden 1947
Vertaling: L. van Kranendonk
Deze versie: spelling aangepast
Transcriptie/HTML en contact: Adrien Verlee voor het Marxists Internet Archive
| Hoe te citeren? – Graag bronvermelding !
Leest u dit met een smartphone?
Met (enkele) smartphones moet u zelf uitmaken welke modus voor u geschikt is
Er waait geen wind voor hem,
die geen bepaalde haven heeft om naar toe te zeilen.
Montaigne
Voorwoord van de vertaler
Voorwoord van de auteur
HOOFDSTUK I. DIAGNOSE VAN ONZE TIJD
1. De betekenis van de nieuwe sociale technieken
2. De derde manier: een militante democratie
3. De strategische situatie
HOOFDSTUK II. DE CRISIS VAN ONZE GEESTELIJKE WAARDEN
1. Tegenstrijdige levensfilosofieën
2. Controversen over de oorzaken van onze geestelijke crisis
3. Enige sociologische factoren, die het proces van de waardevorming in de moderne maatschappij verstoren
4. De betekenis van democratische planning in de sfeer van de waarden
HOOFDSTUK III. HET PROBLEEM VAN DE JEUGD IN DE MODERNE MAATSCHAPPIJ
1.De sociologische functie van de jeugd in de maatschappij
2. De speciale functie van de jeugd in Engeland in de huidige situatie
3. Voornaamste conclusies
HOOFDSTUK IV. OPVOEDING, SOCIOLOGIE EN HET PROBLEEM VAN HET SOCIALE BEWUSTZIJN
1. De veranderende kenmerken van de moderne opvoedkundige praktijk
2. Enige redenen voor de behoefte aan sociologische integratie in de opvoeding
3. De rol van de sociologie in een militante democratie
HOOFDSTUK V. MASSAOPVOEDING EN GROEPANALYSE
1. De sociologische interpretatie van de opvoeding
2. Individuele aanpassing en collectieve eisen
3. Het probleem van de groepanalyse
HOOFDSTUK VI. NAZIGROEP-STRATEGIE
1. Systematische desorganisatie van de maatschappij
2. Uitwerking op het individu
3. De “Nieuwe Orde”
4. De vorming van nieuwe leiders
HOOFDSTUK VII. NAAR EEN NIEUWE SOCIALE FILOSOFIE: EEN DRINGEND BEROEP OP CHRISTELIJKE DENKERS DOOR EEN SOCIOLOOG
Deel I. Het christendom in het tijdperk van de planning
1. Het christendom op een tweesprong. Zal het zich verenigen met de massa’s of zal het zich scharen aan de zijde van de regerende minderheden?
2. Waarom het liberale tijdperk het zonder godsdienst kon stellen. De behoefte aan geestelijke integratie in een planmatige maatschappij
3. Katholicisme, protestantisme en de planmatige democratische orde
4. De betekenis van religieuze en morele aanmaningen in een democratische planmatige orde
5. Het streven naar een ethiek waarin de juiste vormen van gedrag positiever worden vastgesteld dan in het voorafgaande tijdperk
6. De spanning tussen de individuele en in kleine groepen verdeelde wereld enerzijds en de planmatige sociale orde anderzijds
7. Zedelijke normen moeten getoetst worden binnen de sociale omraming, waarin zij zullen moeten werken
8. Kan de sociologie, de meest wereldse benadering van de problemen van het menselijk leven, samenwerken met het theologisch denken?
9. De voorstellingswijzen van christelijke oertypen
Deel II. Christelijke waarden en de veranderende omgeving
1. De methoden van de nieuwe historische interpretatie. De tijdelijke en de blijvende elementen in de idee van de vooruitgang
2. Planning en religieuze ervaring
3. De betekenis van planning voor vrijheid voor de religieuze ervaring
4. De vier essentiële sferen van de religieuze ervaring
5. Het probleem van de werkelijk archaïsche en van de pseudoreligieuze ervaring
6. De geestelijke waarden en de paradigmatische ervaring
7. De sociologische betekenis van de paradigmatische ervaring
8. Resumé. Nieuwe problemen
9. Het tevoorschijn tredende sociale patroon in zijn economische aspecten
10. Het tevoorschijn tredende sociale patroon en het probleem van de macht en van de sociale controle
11. Welke coöperatieve inspanning nodig is om te begrijpen hoe de overgang van een niet-planmatige naar een planmatige maatschappij plaats vindt
12. Analyse van enige concrete problemen die aan een herwaardering onderworpen worden
1. Algemene ethiek
a. Het probleem van de overlevingswaarden
b. Het probleem van het ascetisme
c. Het gespleten bewustzijn
2. De ethiek van de persoonlijke verhoudingen
a. Het probleem van de afzondering in de moderne wereld
b. Het probleem van de massa-extase
3. De ethiek van de georganiseerde verhoudingen
Curriculum Vitae: Prof. Dr. Karl Mannheim
De vertaler had de taak de zeer persoonlijke en originele manier van uitdrukking van de auteur tot haar recht te doen komen, zonder aan de leesbaarheid in het Nederlands afbreuk te doen.
Dit was een lang niet altijd gemakkelijke opgave, omdat een zo origineel denker als Mannheim, ook in het Engels, nieuwe uitdrukkingen en woorden schept, waarvoor een adequate Nederlandse vertaling moest worden gevonden.
Het was echter een dankbare taak dit belangrijke en actuele sociologische werk van een zo universele geest als Mannheim toegankelijk te maken voor een ruimer Nederlands publiek.
Dr. K. Baschwitz ben ik veel dank verschuldigd voor zijn deskundige kritiek en raadgevingen.
L. van Kranendonk
Deze essays werden, uitgezonderd één (Hoofdstuk V), geschreven in oorlogstijd. Zij ontstonden als lezingen of inleidingen voor groepen, die wensten te weten, wat de socioloog te zeggen had over bepaalde aspecten van de huidige situatie.
Ik aarzelde enige tijd om ze in hun oorspronkelijke vorm te publiceren en in normale tijden zou ik ze misschien nauwer met elkaar in verband gebracht hebben. Maar ik voelde dat de rechtstreekse benadering van de problemen en het persoonlijke accent niet mochten worden opgeofferd aan een meer systematische en academische behandelingswijze. Het onafhankelijke essay, dat afzonderlijk gelezen kan worden en dat de basis kan worden voor een gemeenschappelijke bespreking, openbaart de essentiële gedachten in een meer directe vorm dan een uitgebreide verhandeling. Het boek, zoals het nu is, probeert de methode en de verzamelde kennis van de wetenschappelijke sociologie toe te passen op onze werkelijkheid. Wanneer ik het werk zou opbergen om later uit te werken, zou het ogenblik, dat het zijn kleine bijdrage zou kunnen leveren aan de bespreking van de brandende problemen van deze tijd, misschien reeds voorbij zijn.
Er zijn momenten in de geschiedenis dat bepaalde mogelijkheden een kans hebben zich te verwerkelijken, en als deze kans gemist wordt, dan kan de gelegenheid voorgoed voorbij zijn. Evenals de revolutionair het juiste ogenblik afwacht, moet de hervormer, die de maatschappij met vreedzame middelen wil omvormen, zijn voorbijgaande kans grijpen. Reeds jaren lang is het mijn overtuiging, die ik door lezingen en andere handelingen heb trachten te verkondigen, dat Brittannië de kans en de zending heeft om een nieuwe maatschappijvorm te ontwikkelen en dat het noodzakelijk is, dat wij ons hiervan bewust worden en er naar handelen. In verschillende vertakkingen is deze gedachte in dit boek op enige concrete actuele problemen toegepast.