Deze versie: spelling
Transcriptie/HTML en contact: Adrien Verlee, voor het Marxists Internet Archive
| Hoe te citeren? — Graag bronvermelding !
Bron: De Internationale, Nederlandstalig theoretisch orgaan van de IVe Internationale, oktober 1992, nr. 44
Deze versie: spelling
Transcriptie/HTML en contact: Adrien Verlee, voor het Marxists Internet Archive
| Hoe te citeren? — Graag bronvermelding !
Dat hadden Kohl, Mitterand en Lubbers zich toch anders voorgesteld. Ruim een half jaar na de officiële ondertekening van het baanbrekende verdrag van Maastricht kraakt de Europese Gemeenschap in haar voegen. Niks positieve dynamiek naar eenwording, het is crisis.
• Na het Deense “Nee” tegen Maastricht zou een overtuigend “Oui” in Frankrijk alle twijfel over de steun van de burgers voor ‘Maastricht’ moeten wegnemen. Maar de uiterst minimale Franse meerderheid vóór op 20 september doet meer kwaad dan goed en geeft onder andere in Groot-Brittannië tegenstanders van het verdrag de wind in de zeilen;
• In de aanloop naar het Franse referendum raakte het in 1979 opgezette Europees Monetair Stelsel (EMS) in de ergste crisis uit zijn geschiedenis: het Britse Pond en de Italiaanse Lire zijn (tijdelijk?) uit het EMS getreden; de Zweedse regering moest de rente tot 500 procent verhogen om zich internationale speculanten, die een devaluatie van de Kroon probeerden af te dwingen, van het lijf te houden; door geen enkel land meer te controleren internationale financiële markten met een omzet van meer dan 1.000 miljard dollar per dag proberen met grove speculaties de ene na de andere munt uit het EMS te drukken en bedreigen in feite het voortbestaan van het EMS zelf;
• Regeringen in Spanje, Italië en Griekenland kregen de afgelopen maanden te maken met (soms zelfs algemene) stakingen en massademonstraties tegen het bezuinigingsbeleid dat ze hebben afgekondigd om te kunnen voldoen aan het in Maastricht afgesproken monetaire keurslijf richting één Europese munt in uiterlijk 1999.
Het wordt dan ook met de dag onwaarschijnlijker dat ‘Maastricht’ volledig en ongewijzigd kan worden uitgevoerd. Mitterand, Lubbers en Kohl roepen om het hardst dat dat toch echt nodig en mogelijk is, maar achter de schermen werken ze al aan andere opties. Dat blijkt onder andere uit de uitspraken van Delors, de voormalige president van de Duitse Bank Pohl en de Duitse minister Waigel (om er een paar te noemen), dat misschien voorlopig teruggevallen moet worden op een integratie “met twee snelheden”, waartoe Duitsland, Frankrijk en de Benelux het voortouw kunnen nemen. Ook het gedeeltelijk openbreken van ‘Maastricht’ of het uit dat verdrag verwijderen van marginalere zaken, behoort tot de mogelijkheden waar blijkens geluiden uit diverse EG-hoofdsteden aan gedacht wordt om te voorkomen dat de Europese integratie in het slop raakt.
Wat er de komende tijd ook precies gaat gebeuren, de ervaringen in Denemarken en ook weer in Frankrijk maken in elk geval duidelijk dat verzet tegen ‘Maastricht’ zin heeft. Dat is een zeer belangrijke conclusie voor de komende periode, waarin al dan niet met ‘Maastricht’ als officieel excuus in vrijwel alle EG-landen nieuwe scherpere aanvallen op allerhande rechten en verworvenheden – en in feite op de welvaartsstaat als geheel – te verwachten zijn. De stakingen en demonstraties in Italië, Portugal en Griekenland tegen bezuinigingen in het kader van ‘Maastricht’ zijn – anders dan de pers en regeringsleiders willen doen geloven – geen stuipen uit een periode die we achter ons hebben gelaten, maar wijzen juist de weg die links en de sociale bewegingen de komende tijd moeten inslaan.
In dit verzet tegen de monetaristische stoomwals uit Maastricht moet tegenover het Europa van het kapitaal hard gewerkt worden aan internationale samenwerking van activisten en bewegingen. Het uitsluitend afwijzen van het Europa van Kohl, Mitterand en Lubbers is daarbij onvoldoende, zeker ook om uiterstrechts met haar eng-nationalistische en racistische kritiek op ‘Europa’ de wind uit de zeilen te nemen. Verzet tegen het Europa van het kapitaal kan alleen effectief zijn als in de acties en bewegingen alternatieve internationalistiese antwoorden op de werkloosheid, milieuvervuiling, armoede, racisme en andere niet binnen nationale kaders op te lossen centrale problemen van dit moment worden ontwikkeld: tegen ‘Maastricht’ en voor een ander – sociaal, ecologisch en gastvrij – Europa!
27 september 1992