Geschreven: februari 1965
Bron: La Gauche nr. 8, 27 februari 1965
Vertaling: Valeer Vantyghem
Oorspronkelijke titel: L’assassinat de Malcolm X
HTML en contact: Adrien Verlee, voor het Marxists Internet Archive, september 2008
Laatste bewerking: 29 september 2008
| Zie ook: Amerikaanse paradoxen |
Met de moord op Malcolm X verliest in de Verenigde Staten de zwarte emancipatiebeweging een van haar meest dynamische en scherpzinnigste leiders — een leider die begrepen had dat deze beweging enkel kan overwinnen zo de strijd op het politieke terrein wordt gebracht en zo de strijd wordt gevoerd los van de grote burgerlijke partijen, weze het nu de republikeinen of de democratische partij.
Deze beweging is verdeeld tussen diegenen die de gelijkheid in rechten willen bekomen via wettelijke weg en diegenen die voorstander zijn van veel ruimere actiemiddelen, ook door directe strijd. Dit doet ons denken aan gelijkaardige meningsverschillen die sinds meer dan een halve eeuw de arbeidersbeweging verdelen.
Op papier kunnen de reformisten heel wat successen voorleggen. Een indrukwekkende hoeveelheid aan gerechtelijke uitspraken en wetten maken elke vorm van rassenscheiding onwettelijk. De federale regering heeft de wet laten stemmen over de burgerrechten van de negers. De gematigde leiders van de beweging aanzagen dit als een parlementaire triomf. Toen de wet was gestemd en Goldwater er tegen manifest ten strijde trok, hebben bij de wetgevende verkiezingen 97 % van de zwarte stemgerechtigden tegen Goldwater gestemd. Nog nooit in de geschiedenis van de Verenigde Staten had een volksgemeenschap zulk een coherente houding aangenomen.
En wat heeft dit redelijk standpunt opgebracht? Johnson heeft er geen ogenblik aan gedacht om te breken met de racisten uit het Zuiden. Hij onderhoudt met hen goede vriendschapsbanden. De ‘geïntegreerde’ scholen blijven voor 98 tot 99 % blank. De ‘overwinnaars’ van de strijd voor de burgerrechten hebben het recht om symbolisch een aantal leerlingen naar die scholen te sturen. Het leeuwenaandeel van de negerkinderen blijft op gescheiden scholen. De immense massa van de negerbevolking leeft nog altijd in de zwarte getto’s, zowel in de staten van het Zuiden als in die van het Noorden. En wanneer ze strijd leveren opdat die wetten ook zouden worden toegepast, opdat ze zouden worden ingeschreven op de kieslijsten, worden de negers in de zuiderse staten vervolgd, geslagen, vernederd, in de gevangenis gegooid.
Van Malcolm X wordt verteld dat hij de sekte van de muzelmannen heeft verlaten uit ‘extremisme’ en omdat hij voorstander was van gewelddadige acties. De waarheid echter gebiedt ons te zeggen dat Malcolm X zich heeft afgescheurd omdat hij voorstander was van een onafhankelijke politieke koers voor de negers.
Om te voldoen aan de nood van de meest militante jongeren onder de zwarte bevolking heeft Malcolm X een eigen organisatie gesticht, de Organisatie voor Afro — Amerikaanse Eenheid. Men zegt dat dit een racistische partij was. Dit is laster. Men weet heel goed dat deze zwarte leider nooit een samenwerking met blanke militanten en blanke organisaties van de hand heeft gewezen, op voorwaarde dat ze bereid waren tot het uiterste het gevecht aan te gaan tegen de rassenscheiding, dat ze bereid waren de Amerikaanse samenleving in haar geheel in vraag te stellen. Malcolm X heeft nooit zijn bewondering voor Fidel Castro onder stoelen of banken gestoken, evenmin voor deze blanken die toen ze de revolutie in hun land hebben doorgevoerd radicaal elk spoor van rassendiscriminatie hadden uitgeroeid.
Farizeeërs en hypocrieten zullen zeggen dat Malcolm X het slachtoffer is geworden van hetzelfde geweld dat hij heeft gepredikt. Dat het jammer is maar vanzelfsprekend. Ze verliezen wel heel snel uit het oog dat niet zo lang geleden 3 leiders van de vreedzame beweging voor burgerrechten in het Zuiden brutaal werden vermoord. Dat toen racisten in een kerk een bom hadden gegooid een tiental jonge zwarte kinderen werden gedood. In de Verenigde Staten is de strijd voor of tegen rassendiscriminatie een gewelddadige strijd — en dit is de schuld van de racisten, daar deze enkel hun dominante positie als minderheid kunnen handhaven door tegen de minderheid stelselmatig geweld te gebruiken.
De enige vraag die zich stelt is de volgende: is het beter om zich te laten vermoorden zonder zich te verdedigen wanneer men voor en rechtvaardige zaak strijdt of is het beter zichzelf te verdedigen tegen het geweld van de racisten. Malcolm X was voorstander van het laatste. En huichelaars zullen het geweld van de lynchpartijen op gelijke voet stellen met het geweld van hen die proberen om onschuldige mensen te vrijwaren van deze lunchpartijen.
De negerbevolking, en morgen, daar zijn we zeker van, het hele volk van Amerika, zal de maan van Malcolm X alle eer betonen. Ze zal die naam inschrijven op de reeds lange lijst van slachtoffers die in de Verenigde Staten gevallen zijn voor de mensenrechten en voor het recht op arbeid: John Brown, de held van de strijd tegen de slavernij, de martelaren van de meeting Haymarket, te Chicago, die van de dag van de Eerste Mei een universele feestdag hebben gemaakt, Sacco en Vanzetti, slachtoffers van de klassenjustitie, en zovele anderen. Nog anderen zullen de leegte die door de moord op Malcolm X is ontstaan opvullen en ze zullen, zoals hij had gedaan, de onverbiddelijke strijd aangaan voor de totale ontvoogding van de negerbevolking in de Verenigde Staten.